Samsun’da 1100 rakımlı kırsal mahallede bir yöre sakini tarafından kurulan müze, ziyaretçilerini geçmişe götürüyor.
1940’lı yılların sonunda, Doğu Karadeniz’den yeni geçim kaynakları bulmak için aileleri ile birlikte gurbete çıkan bir grup insan, geldikleri yere göre çok verimli olduğunu gördükleri 19 Mayıs ilçesine bağlı Kösedik Mahallesi’ne yerleşmeye karar aldılar. Burada uzun yıllar ilkel araçlarla toprakla uğraşarak, geçinmeye çalıştılar. Aradan geçen yıllarda Kösedik’te geçmişin unutulmaya başlandığını hisseden çiftçi Mehmet Kibar Atalar, eski zamandan kalan eşyaları ve araç gereçleri toplayarak bir müze oluşturdu. Atalar yaptığı bu müze ile mahallesinin tarihine ışık tutmayı amaçladı.
“Elinde eski eşya olan herkes müzeye katkıda bulundu”
Mahallede yaşayan herkesin müzeye katkıda bulunduğunu ifade eden Mehmet Kibar Atalar, “Belli bir dönem Bursa’da yaşadım. Bursa’da tarihi mekanları çok gezdim. Daha sonra eskiden yaşadığım köy olan Kösedik Mahallesi’ne geri geldim. Köyüme gelince ‘güzel, tarihi eserlerin bulunduğu bir müze neden benim de olmasın’ dedim. Babamın, dedemin nesi varsa toplamaya başladım. Ortaya bu müze çıktı. Mahalle halkı da yardımcı oldu, elinde olan herkes bir şey getirdi ve müzemize verdi. Müzede çok eski ve manevi değeri yüksek eserler ve son döneme ait eserler de var” dedi.
“Müzede köyün ilk mührü de var eskiden kullanılan eşyalar da var”
Müzede manevi değeri yüksek birçok eserin bulunduğunu dile getiren Atalar, “Eski eserlerden bir tanesi köyde Rumların yaşadığı zamandan kalan bir mühür. 1896 yılına ait bu mühür bulunmuş ve bana verildi. Ben de mührü müzede sergiliyorum. Konstantin’in oğlu Sava’dan kalan mühür, köyün ilk mührüymüş. Konstantin oğlu Sava köyün ilk muhtarıymış, mühür de onun adını taşıyor. Kore Savaşı’ndan gelen bir askerimiz gelirken Kore’den bir Türk bayrağı getirmiş. Evde saklarken müze açılınca buraya bağışladı. Bayrak parçalanmış haldeydi. Dönemin Samsun Valisi Hüseyin Aksoy, bayrağı o halde görünce alıp, tamir ettirip, müzemize tekrar gönderdi. Müzede eski dönemlerden kalan kağnı arabası, el değirmeni, tulum, yayık, körük, güğüm, eski marangoz aletleri, askerlerin Sarıkamış’ta kullandığı eski tip kayak malzemeleri gibi tarihi şeyler var. Virüs öncesinde vatandaşlar burayı ziyaret edebiliyorlardı. Görenin hoşuna gidiyordu. Bu eserleri sakladığımız için bizlere teşekkür ediyorlardı” diye konuştu.
Müzenin bahçesini de tarihi ve doğal eşyalarla donatan Atalar, müzedeki 500’den fazla araç gereç ve eşya ile geçmişin izlerini canlı tutmaya çalışıyor.
Nebiyan Dağ yolu üzerinde 1100 rakımlı bir yer olan Kösedik Mahallesi içerisinde 2011 yılında kurulan müze bazı ziyaretçiler tarafından ’Dağ başında bir müze’ olarak tanımlanıyor.